Ý nghĩa của cái tên "Bạch Nga" Bạch_Nga

Huy hiệu của tỉnh Polatsk: một kỵ sĩ Pahonia với nền trắng

"Bạch Nga" là cách dịch theo nghĩa đen - mặc dù không hoàn toàn chính xác - của từ Белая Русь (Belaya Rus). Vấn đề phát sinh từ đây: cách dịch "Bạch Nga" khiến người ta dễ lầm tưởng vùng đất này là một phần của Liên bang Nga; trong khi đó "Nga" (Rossiya) là một tên gọi dân cư bắt nguồn từ một tên cổРусь (Rus) hay Рутения (Ruthenia) (xem thêm Từ nguyên của Rus và các từ bắt nguồn từ nó, Từ nguyên của cái tên Belarus).

Ruthenia là phiên bản La Tinh hóa của chữ Rus’, một vùng đất nằm ở Đông Âu với cư dân chủ yếu là người Xlavơ và là cái nôi của Nga Kiép, một quốc gia tồn tại từ thế kỷ thứ 9 đến thế kỷ thứ 12 mà lãnh thổ của nó bao trùm lãnh thổ các quốc gia Belarus, Ukraina, Nga và miền Đông Ba Lan ngày nay.

Mặc dù Belarus thường được dịch là "Bạch Nga" hay "Nga Trắng" trong nhiều ngôn ngữ hiện đại (nhất là trong các ngôn ngữ Giécmanh) do nhiều nguyên nhân lịch sử, việc xem "Rus’" tương đồng với "Russia" (Nga) bị nhiều nhà sử học phản đối[ai nói?]. Nhất là nhiều người Belarus hiện nay cho rằng việc đánh đồng "Rus" với "Nga" là một sự tổn hại cho nền độc lập tự chủ của Belarus, nhất là xét trong bối cảnh nhiều học thuyết của Đế quốc NgaLiên Xô bắt đầu khơi gợi lại sự thống nhất của "một nước Nga không thể bị chia cắt" như xưa[ai nói?].

Tuy nhiên, trong nhiều ngôn ngữ thì "Nga" và "Rus" được phân biệt khá rõ ràng. Ví dụ:

  • Tiếng Ba Lan: Białoruś ám chỉ Bạch Nga và Rosja ám chỉ Nga;
  • Tiếng Ukraina: Білорусь (Bilorus) ám chỉ Bạch Nga và Росія (Rosia) ám chỉ Nga;

Trong nhiều ngôn ngữ khác thì hai khái niệm Rus và Nga không được phân biệt rõ ràng. Ví dụ như trong tiếng Đức, Belarus vẫn được gọi là "Bạch Nga" (Weißrussland), mặc dù trong các văn bản chính thức (ví dụ như các văn kiện ngoại giao) thì ngưới Đức vẫn dùng chính xác cái tên "Belarus". Ngay cả trong một số trường hợp "trang trọng" thì cái tên "bình dân" Bạch Nga vẫn được dùng, ví dụ như Thủ tướng Đức Angela Dorothea Merkel khi phát biểu tại Hội nghị Cấp cao của Liên minh châu Âu vào tháng 3 năm 2007 vẫn dùng cái từ "Bạch Nga" (Weißrussland). Tương tự, trong tiếng Hà Lan thì cái tên "Bạch Nga" (Wit-Rusland) vẫn rất thông dụng và tiếng Na Uy cũng thế (Hviterussland).